Een funeral ceremony

,

Maandagmorgen om 9.00 uur begint een voor ons heel indrukwekkende dag. Om 9.00 staan Ahib en Joseph klaar om met ons op pad te gaan. Eerst rijden we naar Palawa, dat is een van de oudste Toraja gemeenschappen. Het staat inmiddels op de UNESCO lijst. Aan de ene kant is dat mooi aan de andere kant heeft het ook een iets ander karakter gekregen. Hoewel de mensen er nog steeds wonen voelt het toch minder authentiek dan in de gemeenschappen die we gisteren bezochten. De tongkonans, de huizen, hebben allemaal nog daken van bamboe. Joseph laat ons zien hoe en waar de placenta van een baby wordt begraven. Dat is altijd onder het huis van de stamoudste. Een dikke steen markeert de plek en de stokjes erom geplaatst geven aan of het kindje een jongen of een meisje is. Donker hout is een jongetje, licht hout een meisje. Een baby die binnen 24 uur na de geboorte sterft heeft nog geen ziel en wordt met de placenta ook onder het huis begraven. Is het kindje vijf jaar oud wordt de plaats schoongemaakt.

Hierna brengen we een bezoek aan de druipsteengrot achter het dorp waar ook weer heel veel skeletten en beenderen liggen.         Dan is het tijd om naar de heilige plaats van de ceremonie te gaan. We denken dat dit hoog in de bergen zal zijn maar het is net buiten Rantepao. Grote stenen megalieten geven aan dat de plaats geschikt is voor rituelen. Zijn er geen megalieten dan wordt er rond een  grote warringinboom de ceremonie gehouden.          Door een haag van rode vlaggen ( met Bintang reklame) lopen we naar het ceremonieveld. Wekenlang zijn de familie hun vrienden en buren druk geweest met het opbouwen van allemaal  bamboe veranda's die plek kunnen bieden aan soms wel duizend gasten. De rouwkleur is rood en dat is goed te zien. Veel kleding is zwart, maar sommige kinderen dragen ook kleurrijke kledij. We worden uitgenodigd op een veranda plaats te nemen en diverse familieleden komen ons een hand geven en heten ons welkom met snoep en mochten we roken, met sigaretten. We krijgen een kop lekkere koffie, dan komt er een kleindochter en aan haar kunnen we ons geschenk, een slof sigaretten en een paar kilo suiker geven. Iedere gast wordtgeacht  een geschenk mee te nemen.  Dat kan zelfs gaan tot een varken of een buffel. Al de geschenken worden geregistreerd. Er zit een ambtenaar bij die het allemaal ook noteert want over ieder cadeau moet tax worden betaald. Het is voor de regering een grote inkomstenbron. De veranda's zijn in kringen gebouwd en in het midden staat de kist van de overledene. In een grote kring staat een groep mannen een soort mantra's te zingen. Het zweet stroomt van hun gezichten, het monotone gezang duurt zeker wel 20 minuten. Dan komt er iemand een rede houden en ondertussen spelen de kinderen, krijsen de varkens, kletsen de gasten gezellig met elkaar. Van rouw is totaal geen sprake. Degene die is gestorven kan wel tien jaar in huis staan voor de funeral ceremony plaats vindt, zolang moet er gespaard worden door de familie om de kosten van dit alles te kunnen betalen. Voor de Toraja is zo iemand ook niet echt dood, na zijn of haar overlijden wordt het lichaam ingespoten met  formaline de kamer wordt twee weken afgesloten en daarna hoort opa of oma weer bin de familie. Eten wordt er iedere dag bij de kist gezet, er wordt tegen gepraat en soms ruik je een zoete geur en dan communiceert de overledene met je. De Toraja's slapen altijd met het hoofd naar het Zuiden zo staat ook de kist in huis en tijdens het begin van de ceremonie. Om klokslag 12.00 uur wordt de buffel bij de kist doodgestoken. Joseph waarschuwt ons naar achteren tegaan want hij is bang dat de buffel zal losbreken, dit gebeurt ook maar na een paar wankele passen stort het beest hevigbloedend ter aarde, het is wel heel gruwelijk tezien. Dan wordt onder veel gejoel en geschreeuw de baar opgetild door een groep mannen en rondgedragen  niet heel eerbiedig maar hossend en dansend, de botjes moeten wel liggen rammelen in de kist.  De kist wordt de lakkian de toren ingedragen en het hoofd wordt naar het oosten geplaatst want daar is het paradijs. Dan wordt er aan alle gasten eten uitgedeeld ook aan ons. Rijst met vlees of vis, we eten tussen de andere gasten  in en kijken ons continu de ogen uit. Rond 2.00 uur zeggen we de familie gedag , de ceremony zal vijf dagen duren. De laatste dag wordt opa bijgezet in de rots achter de ceremonieplaats. Wat hebben win een onvergetelijk indrukwekkend gebeuren meegemaakt. Zeven buffels, 30 varkens worden er geslacht en hoeveel kilo rijst zal er wel niet worden gekookt...we voelden ons welkom, waren gerespecteerde gasten, zelfs kleine kindjes moesten ons een handkus geven, tja je bent tenslotte opa en oma. Ja zo worden wij ook hier genoemd maar Joseph zegt dat zo oude mensen aangesproken worden hum!